8. Co to jest inteligencja?
Definicji słowa ‚inteligencja’ jest kilkadziesiąt, m.in, od krótkich definicji takich jak „zdolność do przystosowania się do zmian” do bardziej rozbudowanych. w 1994 r., psycholog Linda Gottfredson z Univeristy of Delware opublikowała w dzienniku „The Wall Street Journal” artykuł, w którym zasugerowała definicje inteligencji. Jej celem była definicja, która zostanie zaakceptowana przez wielu innych profesorów głównego nurtu psychologii. Pani psycholog rozesłała swój artykuł do badaczy, z zapytaniem czy zgadzają się z jej definicją. Ze stu badaczy, zgodziło się z nią 51 profesorów, i w ten sposób powstałą definicja inteligencji: „Inteligencja to bardzo ogólna zdolność umysłowa, która m.in obejmuje zdolność rozumowania, planowania, rozwiązywania problemów, myślenia abstrakcyjnego, rozumienia złożonych kwestii, szybkiego uczenia się oraz uczenia się na podstawie doświadczenia osobistego”.
Edward Nęcka, polski psycholog, definiuje pojęcie inteligencji jako „zdolność do przystosowania się do okoliczności dzięki dostrzeganiu abstrakcyjnych relacji, korzystaniu z uprzednich doświadczeń i skutecznej kontroli nad własnymi procesami poznawczymi, czyli między innymi wnioskowaniem, pamięcią, uwagą i spostrzeganiem”.
Przeciętny człowiek kojarzy inteligencje z angielskim skrótem IQ – inaczej ilorazem inteligencji i testami używanych do jego mierzenia. Wyniki tych testów są porównywane do innych osób w tym samym wieku. Przeciętny poziom inteligencji mieści się w granicach od 85 do 115, a bardzo wysoka inteligencja zaczyna się od 130 punktów. Około 2% populacji ludzi posiada wyższe IQ niż 130.
W 1983 r. psycholog Howard Gardner przedstawił teorię inteligencji wielorakiej. Jest 8 rodzajów inteligencji Według psychologa:
1. Inteligencja językowa – umiejętność pisania, czytania i porozumiewania się za pomocą słów. Doskonałym przykładem są pisarze, poeci i mówcy.
2. Inteligencja przyrodnicza – można ją dostrzec u biologów, rolników i osób działających na rzecz ochrony przyrody. Jest to nic innego jak umiejętność rozumienia praw natury.
3. Inteligencja intrapersonalna (refleksyjna) – jest to skupianie uwagi na swoich uczuciach. Jest to związane z intuicją, u niektórych jest ona lepiej rozwinięta. Takim ludziom łatwiej przychodzi wyciąganie wniosków z własnych, przeżytych doświadczeń. Inteligencja intrapersonalna to również umiejętność planowania.
4. Inteligencja interpersonalna (społeczna) – umiejętność, która pomaga w nawiązywaniu kontaktów. Wysoce rozwinięta inteligencja społeczna jest bardzo dużym atutem u sprzedawców i przywódców.
5. Inteligencja ruchowa – jest to nic innego jak zdolności manualne, a także umiejętności sportowe – gimnastyka, taniec itd. Dobrze rozwinięte zdolności manualne mogą być zauważone u chirurgów.
6. Inteligencja wizualno-przestrzenna – dzielona jest na rysowanie, malowanie, rzeźbienie, fotografie artystyczną a także wyobrażenia sobie trójwymiarowych kształtów.
7. Inteligencja muzyczna – umiejętność, którą posiadają muzycy, kompozytorzy i dyrygenci. Polega ona na układaniu piosenek, śpiewaniu i graniu na instrumencie. Pisanie wierzy i układanie rymów i stosowania rytmu także podlega pod ten rodzaj inteligencji.
8. Inteligencja logiczna lub matematyczna – umiejętność rozumowania oraz liczenia. Dobrze rozwinięta jest u ekonomistów, naukowców, inżynierów, prawników i księgowych.
Jedynie inteligencja językowa oraz inteligencja logiczna są uznawane przez standardowe modele edukacyjne.
