6. Jakie są minusy naszej pamięci?
Największym i najbardziej irytującym minusem jest to, że nasza pamięć jest nietrwała. Każda informacja, której nie będziemy przywoływać, z czasem nam zaniknie. Wspomnienia są jedynie połączeniami pomiędzy neuronami w mózgu, które słabną, gdy nie są wzmacnianie poprzez przywoływanie danych. Prowadzi to do takiego stopnia osłabienia, że przypomnienie danej informacji staje się wręcz niemożliwe.
Nasz mózg bywa często roztargniony, co jest związane z naszą uwagą. Kiedy coś robimy, np. wysiadając z samochodu je zamykamy, bardzo często myślimy o czymś innym. Nasz mózg nie zakoduje ten informacji tak jak należy, przez co zapominamy czy zamknęliśmy nasz samochód. Jest to zdolność robienia czynności automatycznie, prawie poza udziałem naszej świadomości, nie potrzebujemy skupienia gdy to robimy.
Kolejnym minusem jest to, że włącza nam się ‚blokada’, i za nic nie możemy sobie przypomnieć jak nazywa się aktor, którego dobrze znamy i kojarzymy, grający w filmie który właśnie oglądamy. Psychologiczny eksperyment potwierdził, że blokada nazw własnych (np. nazwisk) zdarza się najczęściej. Dzieje się tak, ponieważ jesteśmy zdolni do trzech rodzajów reprezentacji: reprezentacja wzrokowa – czyli wyobrażenie sobie jak wygląda dany obiekt lub dana osoba, reprezentacja pojęciowa – czyli cechy charakterystyczne osoby lub obiektu, i reprezentacja fonologiczna – czyli sylaby składające się na dany wyraz.
Reprezentacja fonologiczna następuje najpóźniej, i bardzo często zdarza się tak, że zostaje ona zablokowana, co jest powodem dlaczego kogoś kojarzymy z wyglądu, wiemy kim jest i czym się zajmuje, ale nie pamiętamy jak się nazywa.
Błędna atrybucja – gdy chcemy wyobrazić sobie naszą przyszłość lub przypomnieć ostatnie wydarzenie z naszego życia, ten sam system neuronalny zostaje aktywowany. Wyobrażając sobie zdarzenia, które mają nastąpić, musimy przypomnieć sobie zapamiętane wydarzenia z przeszłości, z którym potem możemy stworzyć scenariusze tego, co ma nastąpić w przyszłości. Jest to jednak kolejnym minusem, ponieważ przestawianie zapamiętanych sytuacji może prowadzić do błędów, i nasze wspomnienia stają się wtedy fałszywe.
Uporczywość przykrych wspomnień jest doświadczana przez wiele osób, zwłaszcza u tych, które przeżyły bardzo przykre wydarzenia w swoim życiu (np. wypadek samochodowy, pożar) lub były świadkiem morderstwa. Ludzie ci cierpią na tzw. PTSD – Post-traumatic Stress Disorder – czyli zespół stresu pourazowego. Nawet gdy zagrożenie mija, nadal przeżywają przykre i tragiczne wspomnienia w snach. Rezultatem takich objawów są napady lękowe, obojętność na świat i życie, unikanie miejsc lub przedmiotów, które mogą kojarzyć się z tragicznymi przeżyciami. Ta uporczywość jest silnie powiązana z emocjami, co utrwala wspomnienia w pamięci bardzo efektywnie. Nasz mózg próbuje nam przypominać, to co niebezpieczne, abyśmy mogli unikać podobnych sytuacji, jednak ten proces czasami zawodzi, zwłaszcza u osób podatnych na depresję, ponieważ gdy mają zły nastrój, chętniej wspominają negatywne wspomnienia.
